2009 වර්ෂයේදී ආරම්භ කල ශ්‍රී ලාංකීය වේදිකාව නම් මෙම වෙබ් අඩවිය, ලාංකීය කලා කෙත පෝෂණය කිරීමට ගත් කුඩා වෑයමකි. විශේෂයෙන්ම අන්තර්ජාලය තුල වේදිකා නාට්‍ය ගැන පලවූ ලිපි එකම වෙබ් අඩවියකට යොමුකොට, වේදිකා නාට්‍ය හදාරන සහ ඒ පිලිබදව උනන්දුවක් දක්වන සැමට පිටුවහලක් වන ලෙසට එය පවත්වාගෙන යනු ලැබීය.

2012 වර්ෂයේ සැප්තම්බර් මාසයේ www.srilankantheatre.net
නමින් අලුත් වෙබ් අඩවියක් ලෙස ස්ථාපනය කල මෙම වෙබ් අඩවිය, ලාංකීය කලා කෙත නව ආකාරයකින් හෙට දවසෙත් පෝෂණයේ කිරීමට සැදී පැහැදී සිටී. මෙම නව වෙබ් අඩවිය තුලින් වේදිකා නාට්‍ය පමණක් නොව, චිත්‍රපට, සංගීතය, ඡායරෑපකරණය, සාහිත්‍ය සහ තවත් නොයෙක් ලාංකීය කලා මාධ්‍යන් ගැන විශ්ලේෂනාත්මක ලිපි ඉදිරිපත්කිරීමට බලාපොරොත්තු වෙමු. ඒ සදහා ඔබගේ නොමසුරු සහයෝගය සහ දායකත්වය අප බලාපොරොත්තු වෙමු.

Monday 7 November 2011

එදා දෙටු වැද්දා මමයි - ජ්‍යෙෂ්ඨ පරිපාලන නිලධාරි ලයනල් ප්‍රනාන්දු

Author: Buddhini Jayawardena
Date:03/11/2011
Source: Sarasaviya



ලයනල් ප්‍රනාන්දු යැයි කියූ විට එක්වරම අපේ මතකයට නැඟෙන්නේ මෙරට කීර්තිමත් සිවිල් සේවා නිලධාරියකු පිළිබඳවය.

දේශීය ආදායම් පාලක නිලධාරියකු ලෙස තම රාජකාරි දිවියට පිවිසි ඔහු ලංකා නැව් සංස්ථාව, ජාතික රක්ෂණ සංස්ථාව, එක්සත් ප්‍රවෘත්ති පත්‍ර සමාගම ඇතුළු ආයතන රැසක මුල් පුටු හොබවා තිබේ.

යාපනය දිසාපතිවරයා මෙන්ම උතුරු - නැගෙනහිර ආණ්ඩුකාරයා ද වූ ඔහු පණස් වසකට අධික කාලයක් මුළුල්ලේ සිය ශූර පරිපාලන ඥාණය මෙහෙයවමින් රටට, දැයට ඉටු කළ සේවාව සුවිසල්ය. මැලේසියාව, නෙදර්ලන්තය, ප්‍රංශය වැනි රටවල ශ්‍රී ලංකා තානාපතිවරයා ලෙසින්ද රාජතාන්ත්‍රික සේවයේ නිරත වූ ඔහු වර්තමානයේ විවේකීව සිය සැඳෑ සමය ගත කරයි. නමුදු ඔහු ප්‍රතිභාසම්පන්න නළුවකු බව දන්නේ ටික දෙනෙකි. අතීතයට දිව යන ඒ මතකය නතර වන්නේ 1956 තරම් ඈතකය. ඒ මෙරට වේදිකා නාට්‍යය වංශයේ මහා සම්ප්‍රදාය සනිටුහන් කළ මහාචාර්ය එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ ‘මනමේ’ නාට්‍යය පසුබිම් කර ගනිමිනි. ‘මනමේ’ ප්‍රථම වැදි දෙටු භූමිකාව රඟපෑවේ අප පෙර කියූ ලයනල් ප්‍රනාන්දුමය. ඒ අතීත මතකය ඔහු මෙලෙස වර්තමානයට කැඳවා එන්නේ මහත් වූ සොම්නසකිනි.

1956 වසරේ තමයි මම පේරාදෙණිය සරසවියට ඇතුළු වුණේ. අපි ඒ කාලේ පදිංචි වෙලා හිටියේ මහනුවර අම්පිටිය කියන කුඩා ග්‍රාමයේ. එහි රෝමානු කතෝලික විද්‍යාලයෙන් මූලික අධ්‍යාපනය ලබලා එතනින් සාන්ත සිල්වෙස්තර විද්‍යාලයට ගිහින් තමයි මම විශ්ව විද්‍යාලයට ආවේ. මගේ පාසල් සගයන් තුන් දෙනෙකු සමඟ වසර තුනක කලා පාඨමාලාවක් හදාරන්නයි මම සරසවියට බැඳුණේ.

පාසල් වියේ පටන් කලාවට ඔබේ ඇල්මක් තිබුණා?

ඔව්. පාසල් දෙකේදීම සංගීත හා නාට්‍යය කටයුතු වලට මම සහභාගි වෙලා තිබුණා. සිනමාවටත් බොහොම ලැදියාවක් තිබුණා. හින්දි චිත්‍රපට, කව්බෝයි චිත්‍රපට තමයි ඒ කාලේ මම වැඩියෙන් නැරඹුවේ. විශ්ව විද්‍යාලයේදීත් ඒ පුරුද්ද එහෙමම තිබුණා. ඉතින් මම උපාධියට හැදෑරුවේ සිංහල, ඉතිහාසය සහ අර්ථ ශාස්ත්‍රය කියන විෂයයන්.

මට මතකයි සිංහල සාහිත්‍යය අපට ඉගැන්නුවේ මහාචාර්ය සරච්චන්ද්‍රයන්. විශ්ව විද්‍යාලයේ එවකටත් තිබුණා ඉංග්‍රිසි නාට්‍යය සංගමයක්. පසුව සිංහල අංශයටත් එවැනි නාට්‍යය සංගමයක් පිහිටුවා ගත්තා. එහි ප්‍රථම සභාපතිවරයා වුණේ විමල් නවගමුව කියලා ජ්‍යෙෂ්ඨ උපාධි අපේක්ෂකයෙක්. එහි මූල්‍ය කටයුතු සඳහා උපදේශකත්වය ලබා දුන්නේ මහාචාර්ය කාල් ගුණවර්ධන. එතුමා ඉතිහාසය පිළිබඳ මගේ ගුරුවරයා. කේ. ඩී. ඩබ්ලිව්. පෙරේරා තමයි භාණ්ඩාගාරික වෙලා හිටියේ. අනෙක් සාමාජිකයන් සියල්ලමත් නාට්‍යය කලාවට ලැදියාවක් දක්වපු අය.

වඩාත් සමීපයෙන් සරච්චන්ද්‍රයන් ඇසුර ඔබට ලැබෙන්නේ මම හිතන්නේ මේ අවධියේදී?

සරච්චන්ද්‍රයන් සිංහල සාහිත්‍ය අපට ඉගැන්නුවේ නාට්‍ය කලාවටත් මුල් තැනක් දීලා. මම දැනගෙන හිටියා එතුමා මේ නාට්‍යය කලාව ගැන ලොකුª උනන්දුවක් තිබුණ කෙනෙක් වග. ඒ කාලේ විශ්ව විද්‍යාලයේ බොහෝ නාට්‍යය කෙරුණේ ඉංග්‍රීසි අනුවර්තන. ඉංග්‍රීසි භාෂාව පිළිබඳ මහාචාර්යවරයා වූ ලුඩවයික් රුසියානු නැතිනම් යුරෝපීීය නාට්‍ය විශේෂයෙන්ම ගෝලියන්, චෙකොෆ් වැනි අයගේ නාට්‍යය කරන්නට යෙදුණා. මේ බොහොමයක් ප්‍රහසන නාට්‍යයයන්. ඒ අනුසාරයෙන් තමයි ඔය ‘කපුවා කපෝති’, ‘වෙද හටන’ වැනි නාට්‍යය නිර්මාණය වුණේ. සරච්චන්ද්‍ර, ඒ. පී. ගුණරත්න වැන්නවුන් පවා මෙසේ ඉංග්‍රීසි නාට්‍යය සිංහලට පරිවර්තනය කළා. ජුබාල් කියන විදෙස් නාට්‍යවේදියා තමයි ‘වෙද හටන’ කළේ. ඒක ඒ කාලේ ඉතාමත් ජනප්‍රිය වුණා.

එතකොට කොහොමද ‘මනමේ’ වැනි ස්වතන්ත්‍ර වේදිකා නාට්‍යයක් නිර්මාණය වෙන්න පසුබිම සැකසෙන්නේ?

මහාචාර්ය සරච්චන්ද්‍රයන් සිංහල නාට්‍යය කලාවේ ආරම්භය, එහි ප්‍රභවය පිළිබඳ මූලික දැනුම තිබෙන පත පොත පරිශීලනය කරලා ඒ කාලේ විවිධ පුවත්පත්වලට ලිපි ලිව්වා. ඔය අතරවාරේ තමයි චාර්ලිස් සිල්වා ගුණසිංහ ගුරුන්නාන්සේ සරච්චන්ද්‍රයන්ට මුණ ගැසෙන්නේ. එතුමා බලපිටියේ. පියදාස සිරිසේන, චාල්ස් ඩයස් වැනි අයගේ නාට්‍යවලට දකුණු පුරවරයෙන් සම්බන්ධ වෙලා කටයුතු කළේ චාර්ලිස් සිල්වා ගුරුන්නාන්සේ. සරච්චන්ද්‍රයන් තේරුම් ගත්තා එතුමාගේ වටිනාකම. මේ දෙන්නාගේ හමුවීම අපටත් දැනගන්න ලැබුණා. 56 අග භාගයේ අපේ නාට්‍ය සංගමයේ භාණ්ඩාගාරික ධූරය මට පැවරුණා. ඉතින් මේ සංගමයේ සාමාජිකයෝ සවසට එකතු වෙනවා. සම්මන්ත්‍රණ, වැඩමුළු වගේ දේවල් පවත්වනවා. අධ්‍යාපන කටයුතු අතරේ ඒ වැඩත් කෙරීගෙන ගියා. සරච්චන්ද්‍රයන් තවත් සමීපයෙන් ඇසුරු කරන්න මට ලැබුණේ ඒ අවදියේදී. සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ නිල නිවසට (ඒකට කිව්වේ ‘සංඝමිත්තා හිල්’ කියලා) චාර්ලිස් ගුරුන්නාන්සේ ගෙන්න ගෙන දැන් නොයෙක් සාකච්ඡා පැවැත්වෙනවා. ‘මනමේ’ කියන්නේ පැරැණි නාඩගමක්. එය ඔවුන් දෙදෙනා එකතු වී නැවත සකස් කරන බව අපට ආරංචි වුණා. මේ අලුත් ‘මනමේ’ නාට්‍යයට නළු, නිළියන් තෝරා ගන්න ඔඩිෂන් එකක් තියන්න සරච්චන්ද්‍රයන් තීරණය කළා.

ඊට පස්සේ . . .?

අපේ නාට්‍යය සංගමය මගින් මේ ගැන දැනුවත් කරලා විශ්ව විද්‍යාල දැන්වීම් පුවරුවේ නෝටිස් ඇලෙව්වා සරච්චන්ද්‍රයන් මෙවැනි කටයුත්තක් කරන්නට යනවයි කියලා. මේ පරීක්ෂණය පැවැත්වුණේ ජුනියර් කොමන් රූම් එකේ. ඒක කුඩා ශාලාවක්. තිහකට, හතළිහකට වඩා රැස් වෙන්න බැහැ. ඒ තමයි ‘මනමේ’ ආරම්භයේදී අපට තිබුණ ශාරීරික හා භෞතික සීමාවන්.

ඔබත් ඒ පරීක්ෂණයට එදා ආවා?

නැහැ, ඉතින් මම කොහොමත් නාට්‍යය සංගමයේ භාණ්ඩාගාරිකනේ. පසුව මම එහි සභාපති ධූරයත් දැරුවා. කොහොම හරි එදා මේ ඔඩිෂන් එකට සෑහෙන පිරිසක් ආවා. කොළඹ වගේම ඈත පිටිසර පාසල්වල ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවන් ආවා. මේ පිරිස ඇවිත් ඉතින් නොයෙක් විදිහේ ගීත ගයලා යනවා. වැඩිපුර ගැයුවේ චිත්‍රපට ගීත. මේ කාලේ හරියට අමරදේව බිහි වෙලත් නැහැනේ. ඒ වෙද්දි ඔහු ඇල්බට් පෙරේරා. පස්සේ සරච්චන්ද්‍රයන් තමයි අමරදේව නම තැබුවේ.

ඉතිං අර කටහඬ පරීක්ෂණයෙන් එදා මනමේ කුමරියට තෝරා ගත්තේ ට්‍රිලීෂියා අබේකෝන්. ඇය එවකට උපාධි අපේක්ෂිකාවක්. මනමේ කුමාරයා වුණේ බෙන් සිරිමාන්න.

එයා මොරටුවේ ඉස්කෝලෙක උගන්වමින් ඉඳලා එඩියුකේෂන් ඩිප්ලෝමාවක් හදාරන්නයි ඇවිත් හිටියේ. මේ දෙන්නම අවුරුද්දකින් මට සීනියර්.යම් විදිහකින් මනමේ කුමරිය හැටියට ට්‍රිලීෂියාට සහභාගි වෙන්න නොහැකි වුණොත් ආදේශක නිළියක් විදිහට එදා හේමමාලි ගුණසේකරත් තෝරා ගත්තා. ඇයත් උපාධි අපේක්ෂිකාවක්. ඇය පසුව මහාචාර්ය සිරි ගුණසිංහයන් සමඟ විවාහ වුණා.

‘මනමේ’ ප්‍රථම වැදි දෙටු චරිතය ඔබට ලැබීමත් එක්තර දෛවෝපගත සිදුවීමක්?

සියලුම චරිත සඳහා නළු, නිළියන් තෝරා ගත්තාට පස්සේ අන්තිිමට ඉතිරි වුණේ වැදි රජු සහ වැදි දෙටු චරිත දෙක. වැදි රජු බොහොම උස, මහත, වෛරී සහගත පුද්ගලයෙක් විය යුතුයි. මොකද එයා බිහි වෙන්නේ කැලෙන්නේ. මෙයාව හොයා ගන්න සරච්චන්ද්‍රයන් හුඟක් උත්සාහ කළා. නුවර පෙරහර ඉවර වෙලා හැම වසරකම බෝගම්බර තියෙන කානිවල් එකේදී සරච්චන්ද්‍රයන්ට, එඩ්මන් විජේසිංහ මුණ ගැසුණා.

එඩ්මන්ඩ් පාසලේ නාට්‍යය කරලා තියෙනවා. ඒ වගේම හොඳට ගී ගයන්න පුළුවන්. වොයිස් එකත් ගැඹුරුයි. මේ නිසා වැදි රජුට ඔහුව ;තීරා ගත්තා. වැදි දෙටුත් ගී ගයන්න, නටන්න පුළුවන් කෙනෙකු වෙන්න ඕනෑ.

‘ලයනල්ට පුළුවන්නේ ඕක කරන්න’ කියලා සරච්චන්ද්‍රයන් යෝජනා කළා. ‘ඔබතුමා කියනවා නම් මම ඉතින් නටන්නම්’ කියලා මමත් කිව්වා. ඔඩිෂන් එකේදී මම ගායනා කළේ පැරැණි ගීත දෙකක්. ඒ ගීත මොනවද කියලා මට මතක නැහැ. කොහොම වුණත් මගේ ගායනය පිළිබඳ සරච්චන්ද්‍රයන් පැහැදුණා කියා හිතෙනවා. ඔහොම තමයි වැදි දෙටු චරිතයට අඩිතාලම වැටුණේ.

පුහුණුවීම් කටයුතුවලදී සරච්චන්ද්‍රයන් දැඩි විනයක් පවත්වා ගෙන ගිය බවක් මා අසා තිබෙනවා?

ඇත්ත වශයෙන්ම එතුමා විනයට අධිපති කෙනෙක් කිව්වොත් නිවැරදියි. සරච්චන්ද්‍රයන් එතරම් උස මහත පුද්ගලයෙක් නෙවෙයිනේ. නමුත් එතුමාට අපේ හිතේ තිබුණේ විශාල ගෞරවයක්. 1956 නොවැම්බර් 03 වැනිදා කොළඹ ලයනල් වෙන්ට්ඩ් රඟහලේදී තමයි ‘මනමේ’ මංගල දර්ශනය පැවැත්වුණේ. අදට හරියටම අවුරුදු පනස් පහයි.

පුහුණුවීම් කටයුතුª සිදු වුණේ බොහොම ක්‍රමානුකූලව. ජූනි මාසයේදී තමයි ආරම්භ කළේ. නාට්‍යය පෙන්වන දිනය වෙනකල් අපි දින පහම සවස් වරුවේ පුහුණුුවීම් කටයුතුවල යෙදුණා. චාර්ලිස් සිල්වා ගුරුන්නාන්සේ බිම වාඩි වෙලා මද්දලය ගහනවා. මේකෙ සිංදුත් තියෙනවනේ. අන්න ඒ සිංදුවලට අමරදේව ගෙන්වා ගන්නවා. සරච්චන්ද්‍රයන් නිතර කොළඹ යනවානේ. ඒ එනකොට ඔහුගේ වාහනයෙන්ම අමරදේවයනුත් රැගෙන එනවා. ඡ් ව් 497 ෆොක්ස්වැගන් කාරෙකක් සරච්චන්ද්‍රයන්ට තිබුණේ. එතුමා අතින් පෙට්‍රල් ගහගෙන ඇවිත් කන්න, බොන්න දීලා, ඉඳුම් හිටුම් දීලා චාර්ලිස් ද සිල්වා ගුරුන්නාන්සේට සහ අමරදේව මහත්මයට ඒ සියලු සත්කාර කළා. විශ්ව විද්‍යාල අරමුදලින් සත පහක්වත් නොගෙන තමන්ගේ පෞද්ගලික මුදලින් තමයි සරච්චන්ද්‍රයන් ඒවා කළේ.

‘මනමේ’ ජනප්‍රියත්වයට එහි ඇතුළත් ගීත මනා පිටිවහලක් වුණා?

අද ආපසු හැරී බැලීමේදී ඒ ගීත කෙතරම් බුද්ධි ගෝචරද, කර්ණ රසායන ද කියා සිතෙනවා. හැඟීම්බර වුණත් එහි අන්තයට නොයා, බෞද්ධ සංකල්පයන්ට පටහැනි නොවූ එක්තරා විදිහක සමාජ කතිකාවතකට අඩිතාලම ‘මනමේ’ නාට්‍යයෙන් වැටුණා කියලා මට හිතෙනවා. ඒක අපිට ඒ කාලෙත් දැනුණා. අපි සාහිත්‍ය විෂය කළ නිසාද මන්දා ‘මනමේ’ නාට්‍යයටත්, ඊට පසුව කළ ‘සිංහබාහු’ නාට්‍යයටත් අපේ සිත් බෙහෙවින් ඇදී ගියා.

මනමේට 55 යි

සිංහබාහුට 50 යි

‘මනමේ ආරම්භයේදී එතරම් ජනතා ප්‍රතිචාරයක් ලැබුණේ නැහැ නේද?

මගේ මතකය නිවැරැදි නම් මංගල දර්ශනයට හෝ ඉන් පසු දර්ශනයට ප්‍රේක්ෂකයෝ දාහත් දෙනයි ඇවිත් හිටියේ. මුලින් මේක මිනිසුන්ගේ සිත්වලට කා වැදුණේ නැහැ. කොළඹ හතේ ගෙවල්වල නෝනා, මහත්වරු තමන්ගේ ආයම්මලා නැතිනම් ගෙදර සේවකයෝ තමයි මුල් යුගයේ ‘මනමේ’ බලන්න එව්වේ. නමුත් පසු කාලයේ ‘මනමේ’ සෑම තරාතිරමකම ප්‍රේක්ෂකයන් නැරඹූ, ආදරය කළ වේදිකා නාට්‍යයක් බවට පත් වුණා. මංගල දර්ශනයේ පටන් දර්ශන වාර සියයක් පමණ වැදි දෙටුගේ චරිතය රඟපෑවේ මම. ඒ අතීතය අදත් මට රසවත් හා අභිමානවත් මතකයක්.


එදා සිංහබාහු මමයි

ජ්‍යෙෂ්ඨ පරිපාලන නිලධාරි චාලි ජයවර්ධන

‘සිංහබාහු’ අපේ වේදිකා නාට්‍ය කලාවේ සුවිශේෂි සංධිස්ථානයකි. සිංහබාහු වේදිකා ගත කර වසර පනහක් සපිරුනි. මෙම ඓතිහාසික නාට්‍යයේ සිංහබාහු චරිතය මුලින් රැගූ චාලි ජයවර්ධනව අපි සොයා ගියේ ‘සිංහබාහු’ අතීතය නැවත අවදි කර ගැනීමටයි.

සිංහබාහු මුලින්ම වේදිකා ගත කළේ 1961 අගෝස්තු 31 පේරාදෙණිය විශ්ව විද්‍යාල එළිමහන් රඟමඬලෙදි.

අද වයසින් මුහුකුරා ගිය ද ඔහුගේ පෙනුමෙහි වන තේජසෙහි වියපත් බවක් නොපෙණේ. චාලි ජයවර්ධන, නැසී ගිය ප්‍රවීණ සිනමා නළු ඩොමී ජයවර්ධනගේ බාල සොහොයුරාය. චාලි, ‘සිංහබාහු’ ගැන කතා කරන්නේ මහත් ආඩම්බරයකිනි. මහාචාර්ය එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ නිර්මාණයකට දායක වෙන්න ලැබීම ආඩම්බරයට කරුණක් බව නොසිතෙන්නේ කාටද?

1960 වර්ෂයේදී චාලි පේරාදෙණිය විශ්ව විද්‍යාලයට ඇතුළත් වන්නේ වැඩිදුර අධ්‍යාපනයටය. චාලි විශ්ව විද්‍යාලයට ඇතුළත් වූ කාලයේ තම සොහොයුරු ඩොමී අතිශය ජනප්‍රිය නළුවෙකි.

‘ඩොමීගේ මල්ලි එනවා’ විශ්ව විද්‍යාලය පුරා පැතිර ගියේය. නවක වදයට චාලිට ලැබුණ දඬුවම ගීත ගායනයයි. චාලි සතු ගී ගැයීමේ හැකියාවත්, රංගන හැකියාවත් නිසාම ජාතික නාට්‍ය උළෙල සඳහා ඉදිරිපත් වුණු නාට්‍යයක රඟපාන්නට ලැබුණි. ඒ බන්දුල ජයවර්ධනගේ ඝෝෂක වස්තුව වේදිකා නාට්‍යයේය. චාලි එහි රැඟුවේ කුඹලාගේ චරිතයයි. ඒ දවස්වල සිංහබාහු නාට්‍යය ලියමින් සිටි සරච්චන්ද්‍රයන් ‘ඝෝෂක වස්තුව’ නරඹන්නට පැමිණියේය. ඒ බලන්නට ඇවිත් චාලිට ආරාධනා කළේ ‘සිංහබාහු’ හි ‘සිංහයා’ ලෙස රඟන්නටය.

1961 පෙබරවාරි මාසයේ දිනෙක චාලි පුහුණුවීම් සඳහා ගියේය. නළු නිළියන් තෝරා ගැනීමේ පරීක්ෂණයට මහා පිරිසක් සිටියද, චාලි පරීක්ෂණයට ඇතුළත් නොවුණේ ඔහුගේ රංගන හැකියාව ගැන සරච්චන්ද්‍රයන් තුළ තිබූ පැහැදීම නිසාවෙනි. ටික කලක් පුහුණුවීම් කරගෙන ගියේය. චාලි ‘සිංහයා’ ලෙස රඟද්දී, මාක් ඇන්ටනී කෝරස් එකේ සිට ‘සිංහබාහු’ ට දායක විය.

‘දවසක් පුහුණුවීම් කරද්දී සරච්චන්ද්‍රයන් මාක්ට ඉස්සරහට එන්න කිව්වා. එදා තමයි මාක්ව ‘සිංහයා’ ට තෝර ගත්තෙ. මම සිංහබාහු වුණේ ඒ විදිහට.

සිංහයාගේ චරිතය වෙනුවෙන් තෝරා ගැනුණු චාලි සිංහබාහු වූයේ එලෙසිනි. මහාචාර්ය සරච්චන්ද්‍රයන් ගැන චාලි තම හැඟීම ඉදිරිපත් කරයි. ‘මහාචාර්ය සරච්චන්ද්‍රයන් අතිශයින්ම දක්ෂ නාට්‍ය රචකයෙක් හා නිෂ්පාදකයෙක්. සිංහබාහු කියන්නෙ ශෛලිගත නාට්‍යයක්. එහිදී ගමන් තාල, ගායනය, වේදිකා හැසිරීම ගැන විශේෂ සැලකිල්ලක් ඔහු දැක් වූවා. ගීත ගායනය පුළුවන් වුණාට මට නර්තනය ගැන දක්ෂතාවක් තිබුණෙ නැහැ. වසන්ත කුමාර ප්‍රවීණ නර්තන ශිල්පියා යටතේ මටයි, මාක් ඇන්ටනි ප්‍රනාන්දුටයි නර්තනය ඉගැන් වූවා. සරච්චන්ද්‍රයන් අපට කවදාවත් භූමිකා නිර්මාණය ගැන කියලා දුන්නෙ නැහැ. එයට හේතුව මං හිතන්නෙ අපි හැමෝම විශ්ව විද්‍යාල සිසුන් වීම වෙන්න ඇති.

පුරා මාස 6 ක පුහුණුවීම් කරමින් 1961 අගෝස්තු පස්වරු 8 ට ‘සිංහබාහු’ රඟ දැක්විණි. මඳ වෙලාවක් යද්දී මහා වැස්සක් ඇද හැළුණි.

‘එදා වැස්ස හොඳටම. ‘සිංහබාහු’ නරඹන්න සෙනඟ 2000 ක් විතර උන්නා. ඒත් කවුරුවත් එදා මඟදි නැගිටලා ගියේ නැහැ. එයාලා හරිම ආසාවෙන් කුඩ ඉහළගෙන බලං හිටියා. ඒත් රැඟුමට නම් ප්‍රශ්න ඇති වුණා. එක සැරයක් සිංහයව ලිස්සලත් වැටුණා’ අතීතය සිහිපත් වී චාලිගේ මුව’ග ඇඳුණු සිනහවේ ඒ අතීතයෙහි රසබර බව මනාව ගැබ්ව තිබුණි.

‘එදායින් පස්සෙ විශ්ව විද්‍යාලයෙ තියෙන හැම සුහද හමුවකම මට සිංහබාහු නාට්‍යයේ ගීත ගයන්න ඉල්ලීම් ලැබුණා. ඒ හැම ඉල්ලීමක්ම මම ඉටු කළා.

චාලි ‘සිංහබාහු’ ලෙස රැඟුවේ 1968 දක්වා පමණි.

’68 න් පස්සෙ මම නාට්‍යයෙන් අයින් වුණා. මොකද මම පරිපාලන සේවා විභාගයෙන් පාස් වෙලා අම්පාර දිස්ත්‍රික් ඉඩම් නිලධාරි හැටියට පත්වීමක් ලැබුවා. වගකීම් සහිත සේවාවකදී නිවාඩු ගැනීමේ අපහසුතා තිබුණ නිසා මම තීරණය කළා රාජකාරියට බාධා නොවෙන විදිහට කටයුතු කරන්න. ඊට පස්සෙ ඒ චරිතය වෙනුවෙන් නිශ්ශංක දිද්්දෙනියව පුහුණු කළා. ඊට අවුරුදු 10 කට පස්සෙ මම නැවත ‘සිංහබාහු’ නාට්‍යයට සම්බන්ධ වුණා. ඒ යුව රජගේ චරිතය වෙනුවෙන්. 1979 ඉඳලා 1992 වෙනකල් මම රඟපෑවා.

චාලි රැඟුවේ වේදිකා නාට්‍ය හතරක පමණි. දික්තල කාලගෝල හි දික්පිටියා ලෙසත්, ශ්‍රීී වික්‍රම නාට්‍යයේ ඇහැලේපොල අදිකාරම් ලෙසත්, චෝර පබ්බත නාට්‍යයේ චෝරනාග ලෙසත් ඔහු රැඟුවේය.

‘වෘත්තීය නළුවෙක් නොවුණ එක ගැන අද යම් සතුටක් මට තියෙනවා. පොඩි කාලෙ මට ඕන වුණේ රඟපාන්න. ඒ අයියා රඟපෑව ‘සුජාතා’ චිත්‍රපටයෙ පොඩි ළමයගෙ චරිතය දැකලා. එතකොට මට අවුර ැදු 11 ක් විතර ඇති. අයියා ඒ දවස්වල ඉන්දියාවෙ හිටියෙ. මම ලියුමක් දැම්මා රඟපාන්න ඕන කියලා. අයියා කියලා එව්වා රඟපෑමට උගත්කමක් ඕන, එතකොටයි පිළිගැනීමක් තියෙන්නෙ. ඒ නිසා ජ්‍යෙෂ්ඨ විභාගය සමත් වෙන්න කියලා. මම 1956 දී පළවෙනි පංති සාමාර්ථයක් එක්ක ජ්‍යෙෂ්ඨය සමත් වෙලා ආයෙ ලියුමක් දැම්මා රඟපාන්න ඕන කියලා. එතකොට අයියා ලියලා එව්වා උපාධියක් තියෙන්න ඕන රඟපාන්න, දිලිප් කුමාර් පවා උපාධිධාරියෙක් කියලා. අයියා මාව කෙළින්ම නොකියා අධ්‍යාපනයට යොමු කළා. ඒ මගේ අනාගතය වෙනුවෙන්. විශ්ව විද්‍යාලයෙදි ඉන්දියානු ඉතිහාසය හදාරපු මට, ලංකාවෙ නැති සමහර පොත් ඉන්දියාවෙ ඉඳලා තැපෑලෙන් එව්වා. නළුවෙක් තුළ තිබුණ ආර්ථික අස්ථාවර බව අයියා අත්දැකීමෙන්ම දැනගෙන හිටියා. ඒ නිසයි ඔහු මාව ඉගෙනුමට යොමු කළේ.

ඔහු තම සහෝදරයා ගැන කතා කළේ ගෞරවයෙනි. චාලි වර්තමානයේ එක්සත් ජාතීන්ගේ ආහාර හා කෘෂිකර්ම සංවිධානයේ ඉඩම් භුක්තිය පිළිබඳ ජාතික උපදේශක ලෙස කටයුතු කරයි. අවසානයේ යළිත් චාලි සරච්චන්ද්‍රයන් පිළිබඳව හඬ අවදි කළේය.

වර්තමාන නාට්‍ය අතර සරච්චන්ද්‍ර කෙනෙක් පහළ වෙන්නෙ නැහැ. ඔහුම නැවත ඒ නමින් නූපන්නොත් පෙරදිග ශේක්ස්පියර්, ජපානයේ කුරසෝවා හා සංස්කෘත නාට්‍ය ලියූ කාලිදාසයන්ට පමණයි ඔහු සම කළ හැක්කේ.


පීඩිත පන්තියේ තරුණයා සිනමාවෙන් මැවූ නළුවා - අමරසිරි කලංසූරිය

Author: Sunil Mihidukula
Date:03/11/2011
Source: Sarasaviya


අමරසිරි කලංසූරිය

රන්ජිත් පෙරේරා නම් වූ තරුණ සිනමාකරුවෙක් හැටේ දශකය මැද භාගයේදී පමණ ‘රැයත් දවාලත්’ නමින් මි. මී. 16 කෙටි චිත්‍රපටයක් නිර්මාණය කළේය.

අපේ රටේ කට පුරා හොඳ යැයි කිව හැකි සිනමාකරුවකු බිහි වීම තල මලක් පිපීම වැනි දුර්ලභ සිද්ධියක් යැයි ‘රැයත් දවාලත්’ චිත්‍රපටය වෙනුවෙන් මුද්‍රිත සමරු කළඹට ලිපියක් සපයමින් කියූ ප්‍රවීණ සිනමාවේදී තිස්ස අබේසේකර ’රැයත් දවාලත්’ තුළින් එබඳු තල මලක් පීදී එනු පෙනෙතැයි කියා සිටියේය.

හොඳ යැයි කිව හැකි සිනමාකරුවකු පමණක් නොව හොඳ යැයි කිව හැකි නළුවෙක් ද මේ චිත්‍රපටයෙන් බිහි වූයේය. ඔහු අමරසිරි කලංසූරිය යි. ඔහු පමණක් නොව පසු කලෙක රූපවාහිනි ක්ෂේත්‍රයේ ප්‍රවීණ ශිල්පිනියක වූ අනෝමා වත්තලදෙණිය (පෙරේරා) දොරට වැඩියේ ද ‘රැයත් දවාලත්’ තුළිනි.

1940 දී මහනුවර උපන් කලංසූරිය මුලික අධ්‍යාපනය ලැබුවේ ධර්මරාජ විදුහලෙනි. පාසල් අවදියේදී ඔහු මලල ක්‍රීඩාවට හා බොක්සිං ක්‍රීඩාවට විශේෂ සාමාර්ථයක් දැක්වූයේය. ජීවත්වීම උදෙසා විවිධ වෘත්තීන්හී යෙදුණු කලං සෙසු නළුවන්ට සාපේක්ෂව ගත්විට තරුණයකු වශයෙන් අනේක විධ දුක් ගැහැට විඳි අයෙකි. ඒ සකල විධ අත්දැකීම් පසු කලෙක ඔහු සිනමා රංගනයේදී මහෝපකාරී වූවාට නිසැකය.

පාසල් මිත්‍රයකුª වූ ආචාර්ය ධර්මසේන පතිරාජ මාර්ගයෙන් කලං ඊගාවට ‘හන්තානේ කතාව’ චිත්‍රපටයට සම්බන්ධ වූයේය. කලංට විජය කුමාරතුංග මුණ ගැසුණේ ‘හන්තානේ කතාවේ’දීය. එය දීර්ඝකාලීන සිනමා හා දේශපාලන මිතු දමක ආරම්භය වූයේය.

‘හන්තානේ කතාවේ’ රඟපාන අතරවාරයේ කලංට තවත් චිත්‍රපට දෙකක රඟපාන්ට අවස්ථාව ලැබුණේය. ඒ ‘අක්කර පහ’ හා ‘නිම් වළල්ල’ය. ඔහු ආචාර්ය ලෙස්ටර් ජේම්ස් පීරිස්ගේ චිත්‍රපටයක රඟපෑ පළමු හා එකම අවස්ථාව ‘අක්කර පහ’ වූයේය.

කලංසූරිය ප්‍රථම වරට ප්‍රධාන චරිතයක් රඟපෑවේ ආචාර්ය ධර්මසේන පතිරාජගේ ‘අහස් ගව්ව’ චිත්‍රපටයේය. ඔහු එහි රැකියා විරහිත නන්නත්තාර තරුණයන් දෙදෙනාගෙන් එකකු වූ විජේගේ චරිතය නිරූපණය කළේය. (අනික් චරිතය – ගුණේ ලෙස රඟපෑවේ විමල් කුමාර ද කොස්තාය).

අලුත් මුහුණකින් ද, අපූර්ව රංග ශෛලියකින්ද හෙබියා වූ නළුවෙක් අහස් ගව්වෙන්’ බිහි වූයේය. පෙනුමෙන් හා රංග ශෛලියෙන් කලං වඩාත් ළං වුයේ ප්‍රංශ නවරැල්ලේ ප්‍රකට නළුවෙක් වූ ශාන් පෝල් බෙල්මොන්ඩෝටය. ( ‘බ්‍රෙත්ලස්’ චිත්‍රපටයේ ප්‍රධාන චරිතය රඟපෑවේ ඔහුය).

රැලි කොණ්ඩය සහිත නළුවාගේ සම්මත ප්‍රතිරූපය කලං ‘අහස් ගව්ව’ හරහා එක රැයින් වෙනස් කළේය. කොණ්ඩය නොපීරූ, එය අවුල් කර ගත් නළුවෙකි අප මේ සිනමා පටයෙන් දුටුවේ. සිංහල සිනමාවේ තාරකා ප්‍රතිරූපයට කලං දැවැන්ත පහරක් එල්ල කළ ආකාරය පෙනී යයි. පසු කලෙක ලින්ටන් සේමගේ, ජැක්සන් ඇන්තනි, මහේන්ද්‍ර පෙරේරා, සෞම්‍ය ලියනගේ වැනි නළුවන් බිහිවීමට මූලික පදනම දැමුවේ එක් පැත්තකින් ජෝ අබේවික්‍රම වූ අතර අනිත් පැත්තෙන් කලංසූරි යැයි කීම නිවැරදිය.

‘අහස් ගව්වෙ’න් කලං මූර්තිමත් කළේ මෙරට පීඩිත පන්තියේ තරුණයාගේ යථාවිධ ප්‍රතිරූපයයි. ඔහු පසු කලෙක රඟපෑවේද එබඳුම ආකාරයේ චරිතය.

‘අපේක්ෂා’ චිත්‍රපටයේ ඉන්ධන පිරවුම් හලේ කම්කරුවා, ‘ඩොරින්ගේ සයනය’ චිත්‍රපටයේ නගර සභා කුණු ට්‍රැක්ටරයේ කම්කරුවා වැනි චරිත ඊට නිදසුන්ය. සමාජයේ පහළම අඩියේ රැකියා කිරීමෙන් ලද අත්දැකීම් මේ චරිත ප්‍රතිනිර්මාණය කිරිමේදී කලංට ප්‍රයෝජනවත් වූවා නොඅනුමානය.

‘අහස් ගව්වේ’ කලංගේ චරිතාංග නිරූපණය විචාරක ප්‍රශංසාවට නොමඳව ලක් වූයේය. 1975 වසරේ පැවති හත්වැනි විචාරක සම්මාන උළෙලේදී හොඳම නළුවා සඳහා වන සම්මානය පිරිනැමුණේ කලංටය. එහි හේතු පාඨයේ මෙසේ සඳහන්ව තිබිණි.

‘රංගනයේ සුගම බව, රම්‍යතාව හා අව්‍යාජත්වයත්, රඟපෑමෙහිලා ප්‍රකට කර ඇති යෞවන ලාලිත්‍යය හා සියුම් හැගුම්බර ජීව ශක්තියත් හේතු කොට ගෙන මේ වසරේ හොඳම රඟපෑම (නළු) සඳහා වන විචාරක සම්මානය ‘අහස් ගව්ව’ චිත්‍රපටයේ අමරසිරි කලංසූරියට පිරිනැමේ.’

‘අපේක්ෂා’ කලං පෙම්වතාගේ චරිතය රඟපෑ සුවිශේෂ චිත්‍රපටයකි. මෙම චිත්‍රපටයේ එක් තැනක පෙම්වතා පෙම්වතීව (මාලිනී ෆොන්සේකා) සිප වැළඳ ගන්නා ජවනිකාවක් එයි. එම දර්ශනය රඟපෑම කලං සුහදව ප්‍රතික්ෂේප කළේය.

‘මට පුළුවන්ද මාලිනීව ඉඹගන්න. මට හරි ලැජ්ජයි මාලිනීව බදා ගන්න. ඒත් මාලිනී කිව්වා ඇස් දෙක වහගෙන බදාගන්න කියලා. ඒත් ඒකත් මට කරන්න අමාරුයි.’

කලං ඒ සම්බන්ධයෙන් කියා ඇත.

පසුව එම දර්ශනයේදී කලං වෙනුවෙන් පෙනී සිටියේ චිත්‍රපටයේ කැමරා ශිල්පි ඩොනල්ඩ් කරුණාරත්නය. අදාළ දර්ශනය සහායක කැමරා ශිල්පියකු ලවා රූපගත කෙරිණි.

මෙම චිත්‍රපටයේම තවත් ජවනිකාවක සටන් දර්ශනයක් එයි. එය කලං හා රන්ජන් මෙන්ඩිස් අතර සිදු වන්නකි. එහිදී රන්ජන්ගෙන් පහර කන කලං රන්ජන්ට ප්‍රති ප්‍රහාරයක් දීම සඳහා කරන්නේ බිම වැටී ඇති ගලක් අහුලා ගැනීමයි.

‘මට පුළුවන්ද අරුත් එක්ක ගහගන්න’

කලං ඊට ප්‍රතිචාර දක්වමින් කියා ඇත.

‘අපේක්ෂා’ චිත්‍රපටයේ රඟපෑම සඳහා කලං ඉල්ලා සිටියේ රුපියල් තුන් දහස් පන්සීයක මුදලකි. එහෙත් පසුව ඔහුට දැනගන්ට ලැබුණේ එහි නිෂ්පාදකවරුන් රුපියල් 25 දාහක මුදලක් ගෙවා හෝ කලං ප්‍රධාන චරිතයට ගැනීමට සූදානම්ව සිටි බවකි.

‘බඹරු ඇවිත්’ චිත්‍රපටයේ ද කලංගේ සාර්ථක රංගනයක් දැක්ක හැකිය. ඔහු එහි විජය කුමාරතුංග හා විමල් කුමාර ද කොස්තා සමඟ නිරුවතින් රඟපෑම සුවිශේෂත්වයක් වූයේය.

‘අනුපමා’, ‘පරිත්‍යාගය’, ‘සිංහබාහු’, ‘වජිරා’ ‘යස ඉසුරු’, ‘පූජා’ කලං රඟපෑ සෙසු චිත්‍රපට අතර වෙයි.

‘පොඩි විජේ’ චිත්‍රපටයේ ද කලංගේ චරිතාංග නිරූපණය ප්‍රේක්ෂක – විචාරක ඇගැයීමට ලක් වූයේය.

කලං පසු කලෙක ටෙලි නාට්‍ය රංගනයටද එක් වූයේය. මෙරට ප්‍රථම ටෙලි නාට්‍ය නළුවා ඔහු යැයි සිතමි. ඒ ප්‍රථම ප්‍රාසංගික ටෙලි වෘත්තාන්තය වූ ‘දිමුතු මුතු’ හී ප්‍රධාන චරිතය රැඟුවේ ඔහු බැවිනි.

කලං වේදිකා නාට්‍ය කීපයක ද රඟපා ඇත. ‘ගුවන් කරණම්’ ඔහු එලෙස රඟපෑ වේදිකා නාට්‍යයකි. එසේම ඔහු ‘සොල්දාදුවෝ’ යන නමින් වේදිකා නාට්‍යයක්ද නිෂ්පාදනය කර ඇත.

කලංසූරිය ‘පූජා’ චිත්‍රපටය වෙනුවෙන් හොඳම සහාය නළුවා සඳහා වන සරසවිය හා ජනාධිපති සම්මානයන්ද, ‘යසඉසුරු’ චිත්‍රපටය වෙනුවෙන් හොඳම සහාය නළුවා සඳහා වන ‘සරසවිය’ සම්මානය ද හිමිකර ගත්තේය. එසේම 1974 දීපශිඛා සම්මාන උළෙලේදී නව පරපුරේ නළු නිළියන්ගේ චරිතාංග නිරූපණයේ දක්ෂතා ඇගැයීම් වෙනුවෙන් ද ඔහු සම්මානයක් දිනා ගෙන ඇත.

1993 දී කොළඹදීත් ඊට දස වසරකට පසු රුහුණු විශ්ව විද්‍යාලයේ් කලං වෙනුවෙන් ප්‍රණාම චිත්‍රපට උත්සව සංවිධානය කෙරිණි. රුහුණු සරසවියේ පැවති ප්‍රාණාම චිත්‍රපට උළෙලේ ආරාධිත දේශනය කළේ සාහිත්‍යධරයකු හා කලා විචාරකයකු වන එරික් ඉලයප්ආරච්චිය. ඔහු එහිදී මෙසේ කියා සිටියේය.

‘අමරසිරි කලංසූරිය අයථාව (UNREAL) නමැති යථාර්ථය ස්පර්ශ කරමින් තරුණයාගේ සංඥාව සිනමා තුළ නිරූපණය කිරීම වෙනුවෙන් දංගෙඩියට හිස නැමූ නළුවෙකි. ඔහුගේ ආරම්භය ද අවසානය ද වැදගත්ය.’

දඟයා සහ පුංචි අන්දරේ සමඟ යසෝදරා හා කුසුම්සිරි

Author: Thilani Shanika
Date:03/11/2011
Source: Sarasaviya

යශෝධරා සරච්චන්ද්‍ර සහ කුසුම්සිරි ලියනාරච්චිගේ අධ්‍යක්ෂණයෙන් හැඩවන ‘දඟයා සහ පුංචි අන්දරේ’ මෙම මස 05 හා 06 යන දිනයන්හි ලයනල් වෙන්ඩ්ට්හිදී වේදිකා ගතවේ. මේ ලිපිය සැකසෙන්නේ ඒ වෙනුවෙනි.

යශෝධරා මීට ඉස්සර නම් දඟකාරියක්. මේ දඟ කෙල්ල තාත්තගේ අතේ එල්ලිලා ගියේ ‘මනමේ’ බලන්න. ‘මනමේ’ රඟපාන නාට්‍ය කණ්ඩායම නාට්‍ය පුහුණු වෙනවා. යශෝධරාත් මේ රංගන ශිල්පීන් - ශිල්පිනියන් රඟපාන විදිය බලාගෙන ඉන්නේ තාත්තට හේත්තුවක් දාලා. ඒ විතරක් නෙමෙයි මේ පුංචි දූ සින්දු තාලයට අපූරුවට තාල අල්ලනවා. ඒ වගේම ඒ ගීත මුමුණන්නේ බොහොම හෙමින්. මෙහෙම හිටිය යශෝධරාට මනමේ කුමාරි වෙන්න ලැබෙන්නේ හදිස්සියේම. වසර දහතුනක් පුරාවට මනමේ කුමාරිගේ චරිතයට පණ පොවන යශෝධරා සරච්චන්ද්‍ර විදේශ ගත වෙන්නේ මේ අතරෙදියි. 1956 දී ‘මනමේ’ නාටකය රැගෙන එමින් නාට්‍ය කලාවේ අපූරු වෙනසක් කළ එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ බාලම දෝණි වුණු යශෝධරා නැවතත් ලංකාවට ඇවිල්ලා. ඒ ‘දඟයා සහ පුංචි අන්දරේ’ ඔබට තිළිණ කරන්නයි. යශෝධරාට සහාය වෙන්නේ ඇගේ සැමියා කුසුම්සිරි ලියනආරච්චි. ඔවුන් දෙදෙනාගේම දහඩිය මහන්සියෙන් නිමවුණු ‘දඟයා සහ පුංචි අන්දරේ’ ගැන ඔවුන් කිව්වේ මේ වගේ කතාවක්.

‘දඟයා හා පුංචි අන්දරේ කියන්නේ මේ වෙනකොට ඔස්ට්‍රේලියාවේදිත් රංග ගතවන නාට්‍ය නිර්මාණ දෙකක්. මේ නිර්මාණ වේදිකාවට රැගෙන එන්න මූලික වුණේ මමත් යශෝධරාත් ඔස්ට්‍රේලියාවේ වගේම නවසීලන්තයේදී ළමයින් වෙනුවෙන් කළ වැඩමුළු කිහිපයක ප්‍රතිඵලයක්. එහේදි ළමයින් වෙනුවෙන් කළ ඔවුන්ට අත්දැකීමක් ලැබුණු මේ කාර්යය ලංකාවේ වෙසෙන ළමයින්ටත් දයාද කළ යුතුයි කියලා අප දෙදෙනා තීරණය කළා. එහි ප්‍රතිඵලයක් විදියටයි මේ ළමා නාට්‍ය ද්විත්වය ලංකාවට පැමිණෙන්නේ. එහේදි මේ චරිත රඟපෑවේ ළමයි. නමුත් ලංකාවේදී අපට මේ නිර්මාණය කරන්න වෙන්නේ වැඩිහිටියන් විසින් ළමුන් උදෙසා කරන නාට්‍ය මාධ්‍යක් ලෙසයි. මේ නිර්මාණය සඳහා රංගනයෙන් පළපුරුදු රංගන ශිල්පීන් වුණු සුනිල් තිලකරත්න, ජයනාත් බණ්ඩාර වගේ වැඩිහිටියන් වගේම විස්සක් විසි පහක් තරම් වයසේ සිටින තරුණ ළමයි විසි දෙනෙක් පමණ මෙහි රඟපානවා.

මේ නාට්‍ය ද්විත්වය ළමා නාට්‍ය ගණයට ද අයත් වෙන්නේ?

‘ළමා නාට්‍යවල ප්‍රභේද කිහිපයක්ම දකින්න පුළුවන්. ළමයින් උදෙසා ළමයින් විසින්ම කරන නාට්‍ය, වැඩිහිටියන් හා ළමයින් කියන දෙපිරිසගේම එකතුවෙන් කෙරෙන නාට්‍ය හා වැඩිහිටියන් විසින් ළමයින් උදෙසා කරන නාට්‍ය ලෙසයි. බොහෝ දෙනෙක් වරද්ද ගන්නා තැනක් තමයි මේ. ළමා නාට්‍යයක් කියද්දී කෝ මේකේ ළමයි කියලා හොයනවා. නමුත් බටහිර රටවල වඩාත් ප්‍රචලිත ක්‍රමය විදියට අප දකින්නේ වැඩිහිටියන් විසින් ළමයින්ට කරන නාට්‍යයි. යශෝධරා ද සිය කතාබහට හවුල් වෙයි.

‘ප්‍රේක්ෂාගාරය ළමයින්ට විතරක් සීමා වෙන්නේ නැහැ. මොකද ලංකාව වගේ රටක ඔවුන් සමඟ වැඩිහිටියන් ද පැමිණෙනවා. එතකොට මේ ළමා නාට්‍ය බලන්නේ දෙපිරිසක්. දෙපිරිසටම සරිලන ආකාරයෙන් රස විඳිය හැකි ආකාරයෙන් මේ නාට්‍ය නිර්මාණය වීමත් විශේෂත්වයක්.’

දඟයා නිර්මාණය වීම පිටුපස කුසුම්සිරිට ඇත්තේ අපූරු කතාවක්.

‘දඟයා නිර්මාණය වෙන්න ප්‍රධාන හේතුව වුණේ අපේ පුංචි පුතායි. ඔහු වයස අවුරුදු තුනක් වගේ කාලයේ මම පුංචි අවවාදයක් දුන්නට පස්සේ එයා මගෙන් අපූරු කතාවක් අහනවා. ‘ඇයි මම තාත්තා කියන දේ අහන්න ඕන’ කියන ප්‍රශ්නය ගැන මා හිතනවා. මෙන්න මේ ප්‍රශ්නය තමයි දඟයා නිර්මාණය කරන්න අවශ්‍ය වස්තුªබීජය සැපයුවේ. ඇයි ඔවුන් මව්පියන් කියන දේ අහන්න ඕන කියන කාරණයට ළමයින්ගේ අවධානය යොමු කරන්නට ඔවුන්ගේ මනස විවර කරන්නට දඟයා හරහා අපි උත්සාහයක යෙදෙනවා. ඒ අදහස සෞන්දර්යාත්මකව ඉදිරිපත් කිරීමට අපි සිතුවා. ‘පුංචි අන්දරේ’ නාට්‍යයේදී සිදු වෙන්නේ අන්දරේගේ ළමා කාලයේ හා වැඩිහිටි කාලයේ සිදුවුණු කතන්දර කිහිපයක් නාට්‍යානුරූපීව ඉදිරිපත් කිරීමයි. ඒ වගේම මේ නාට්‍යවලදී අපි නිතරම උත්සාහ ගත්තේ සරච්චන්ද්‍රයන්, දයානන්ද ගුණවර්ධන, ජයලත් මනෝරත්නයන් වැනි නාට්‍යකරුවන් බිහි කළ අපේකම රැගෙන ආ ශෛලියකින් යුක්ත හැඩහුරුවකින් මේ නාට්‍ය ඉදිරිපත් කරන්නයි.’

ළමයින්ගේ සිත් ඇද ගන්නා සුළු අයුරින් නිමවුණු දඟයා හා පුංචි අන්දරේ හි සංගීතය පිළිබඳත් අපි කතා කළ යුතුයි. එහි සංගීත නිර්මාණය කර ඇත්තේ යශෝධරා සරච්චන්ද්‍රයි.

‘ළමා නාට්‍යවලට සංගීතය නිර්මාණය කළේ හරිම සරල ආකාරයෙන්. ලාංකේය අනන්‍යතාවය රැෙඳන අයුරින් අපේකම රැකෙන අයුරින් සංගීතය නිර්මාණය කරන්න මා උත්සාහ ගත්තා. මේ සඳහා යොදා ගත්තේ යක් බෙර වගේම මද්දලයත්. නර්තනය, ගායනය වැනි දේ ඔස්සේ මේ නාට්‍ය තවත් සුන්දර වෙනවා.

විශේෂයෙන්ම ළමා නාට්‍ය කියලා කිව්වොත් බොහොම දෙනෙක් හිතන්නේ ළමයින්ට පාඩම් උගන්වන්න තනන නාට්‍යන් විදියටයි. එහෙම දෙයක් කරනවාට වඩා මේ නාට්‍යය ඔස්සේ ප්‍රේක්ෂකාගාරයේදී ළමයින්ට සෞන්දර්යාත්මක අත්දැකීමක් ලබා දෙන්නා අපි උත්සාහ කළා.

මේ නාට්‍ය සඳහා රංගනයෙන් සුනිල් තිලකරත්න, ජයනාත් බණ්ඩාර වගේම ප්‍රදීප්, ප්‍රමිල, කැලුම්, මධුරංග, නදීෂා, රුචිර, හිමාෂි, නදීකා, විශ්ව, රන්දිකා, සචිත්‍රි, දේවින්ද, අකලංක, දුලංජන්, සවිත්‍ර, ලක්ෂ්මි, චමින්ද, මනීෂ, දිනූෂි, දර්ශන, රංගනයෙන් සහාය වෙනවා. විශ්ව තිලකරත්නගේ අංග රචනයෙන් සහ වසන්ත කුමාරගේ රංගාලෝකයෙන් වගේම හිමාෂි සහ දර්ශනගේ වේදිකා පරිපාලනයෙන් මේ නාට්‍ය එදාට සුන්දර වේවි. සංගීතය මෙහෙයවීමෙන් ශාන්ත පීරිස් උදවු වෙනකොට නිෂ්පාදන අනුග්‍රහය දරන්නේ නිර්මලා මගිනාරච්චියි. මේ සියලු සංවිධාන කටයුතු කරන්නේ ජූඩ් ශ්‍රීමාල්. මේ හැමෝගෙම එකතුවෙන් එදාට එළි දකින ළමා නාට්‍ය බලන්න ඔබත් එන්න.


Drama highlights plight of workers: Low wages leave many employees disillusioned


Catholic Church News Image of Drama highlights plight of workers


Free Trade Zone workers in a recent protest
Disenchanted Free Trade Zone (FTZ) factory workers have staged a play in Colombo to highlight what they say are the poor working and living conditions they endure.

The play, Living Wage and Productivity, depicted their ongoing struggles and illustrated how the business community has neglected them and ignored their contributions to the national economy.

According to the Free Trade Zone and General Services Employees Union (FTZGSEU), there are about 300,000 FTZ workers in Sri Lanka who say they are the country’s biggest export earners, with their labor accounting for US$3.5 billion in revenue in 2010. Most of them only earn about $100 a month with overtime.

The Christian and Buddhist organizers of the play, which was performed earlier this week in Colombo’s Punchi Theater, said they wanted to make factory owners, managers, politicians and government officials aware of their problems.

“Many of us sleep on the floor, in cramped conditions and spend a third of our pay for the privilege yet we are bringing in billions of dollars for the country,” said Chrishanthi Mangalika, who works in a clothing factory.

“Compulsory overtime and almost impossible targets to complete orders causes more problems,” she said after the performance.

According to FTZGSEU leaders, the conditions the workers face are deterring others from seeking jobs.

“There are 30,000 vacancies at FTZ factories and nobody is applying for them because of the low wages and lack of facilities,” FTZGSEU joint secretary Anton Marcus told the audience after the play was over.

This, according to Marcus has prompted clothing factory owners to join the government in spending 95 million rupees ($862,000) on recruitment campaigns over the last two years.

He said solving all these problems is not difficult.

“If owners and managers talk with their workers and increase their basic salary workers will work hard and everyone can benefit,” said Marcus.

But Roshan Fernando, a Catholic clothing factory manager who watched the play, said owners are unable to increase salaries just like that.

“Our customers come to us because we offer goods at a cheap price. If we keep raising salaries our customers will have to pay more and will look elsewhere,” he said.

However, there has been some good news for Sri Lankan manufacturers, which workers hope could also benefit them.

The United States last week placed Sri Lanka on its Generalized System of Preferences program which is designed to promote economic growth in the developing world by allowing duty free entry into the US for around 4,800 products. However, the EU remains unconvinced afeter voicing concern over alleged human rights violations.